Ḥamd Allâh’adır. O’na ḥamdeder, O’ndan yardım ve bizleri hidayette sabit kılmasını dileriz. O’na şükreder, O’ndan af diler ve O’na tövbe ederiz. Nefislerimizin şerlerinden ve amellerimizin kötülüklerinden Allâh’a sığınırız. Allâh’ın hidayete erdirdiğini kimse saptıramaz ve Allâh’ın saptırdığını da kimse hidayete erdiremez. Şehadet ederim ki Allâh’tan başka İlâh yoktur. O; tektir, ortağı yoktur. O’nun benzeri yoktur. O’nun mekânı yoktur. O’ndan başka Yaratıcı yoktur. Yine şehadet ederim ki Efendimiz, sevgilimiz, yücemiz, rehberimiz ve gözümüzün nûru Muḥammedﷺ O’nun Rasûlü ve en sevgili kuludur. O ﷺ, risaleti tebliğ etmiş, emaneti yerine getirmiş ve ümmete nasihatta bulunmuştur. Allâh, onu diğer Peygamberleri mükâfatlandırdığı şeylerden daha fazlası ile mükâfatlandırsın. Allâh’ın salât ve selâmı Efendimiz Muḥammed’e ve diğer Peygamberlere olsun.
Mü’min kardeşlerim! Sizlere ve kendime her şeye kâdir olan yüce Allâh’a karşı takvalı olmayı tavsiye ederim.
Allâh-u Teâlâ Kur’ân-ı Kerîm’de şöyle buyurmuştur:

﴿أَمَّن هُوَ قَٰنِتٌ ءَانَاءَ ٱلَّيلِ سَاجِدا وَقَائِما يَحذَرُ ٱلأخِرَةَ وَيَرجُواْ رَحمَةَ رَبِّهِۦۗ قُل هَل يَستَوِي ٱلَّذِينَ يَعلَمُونَ وَٱلَّذِينَ لَا يَعلَمُونَ إِنَّمَا يَتَذَكَّرُ أُوْلُواْ ٱلأَلبَٰبِ (9)﴾

Manası: Ey iman edenler! Oruç sizden önce gelip geçmiş ümmetlere farz kılındığı gibi size de farz kılındı. Umulur ki takva sahibi olursunuz. (Ez-Zumer; 9. ayet)
Allâh’ın kulları, muhakkak ki yeniden Ramadân ayına kavuştuk. Bu ay; tövbe, zühüt, nefsi kırma, ruhu temizleme, Kur’ân-ı Kerîm‘i okuma, gece namazı kılma ve hayırları çoğaltma ayıdır. Ey Allâh’ın kulu, günlerini ve nefeslerini Allâh’a ibadet etmekte kullan. Muhakkak ki her kim boş vaktini faydalı olan şeylerle doldurmazsa, faydalı olmayan şeylerle meşgul olur.

Fecir vaktinde Allâh-u Teâlâ’yı şu şekilde zikrederek başla:

“بِسمِ اللهِ الّذي لا يَضُرُّ معَ اسمِهِ شَىْءٌ في الأرضِ ولا في السّماءِ وهو السميعُ العليمُ”

Bismillâhilleżî lâ Yadurru measmihî Şey’un fil-Erdi ve lâ fis-Semâ’i ve Huves-Semîul-Alîm
Bu zikir sevgili Peygamber Efendimiz’den varid olmuş ve her kim sabah akşam üç defa okursa Allâh’ın izni ile ona hiçbir şey zarar vermez. Sonra Allâh rızası için Peygamber Efendimiz’den rivayet olan tahsinleri yap ki Allâh-u Teâlâ seni insanların ve cinlerin zararlarından korusun. Sonra sabah namazını cemaatle kıl. Çünkü Peygamber Efendimiz İmam Muslim’in rivayet ettiği bir hadis-i şerif‘te şöyle buyurmuştur;

مَنْ صلّى العِشاءَ في جَمَاعَةٍ فكأنَّما قامَ نِصْفَ الليلِ ومَنْ صَلَّى الصُّبْحَ في جماعةٍ فكأنَّما صَلَّى الليلَ كلَّه اﻫ

Manası: Her kim yatsı namazını cemaatle kılarsa sanki gecenin yarısını namaz kılarak geçirmiş gibi olur ve her kim sabah namazını da cemaatle kılarsa sanki gecenin hepsini namazla geçirmiş gibi olur. (Yani ona benzer sevap kazanır).
Evinin yakınındaki camide Kur‘ân Kerîm halkasında bulun çünkü Ramadân ayı Kur’ân-ı Kerîm tilavetini arttırma ayıdır. Aynı şekilde din ilmi meclislerine katılmaya gayret göster çünkü İbni Mâceh „Sunen“inde Ebu Żerr’den Rasûlullâh’ın şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir;

يَا أَبَا ذَرٍّ لَأَنْ تَغْدُوَ فَتَتعَلَّمَ ءَايَةً مِنْ كِتابِ اللهِ خَيرٌ لكَ مِنْ أَنْ تُصَلِّيَ مائةَ رَكْعَةٍ وَلَأَنْ تَغْدُوَ فَتتَعَلَّمَ بَابًا مِنَ العِلْمِ خَيرٌ لَكَ مِنْ أَنْ تُصَلِّيَ أَلْفَ رَكْعَةٍ اﻫ

Manası: Ey Ebû Żerr, Kur’ân’dan bir âyet öğrenmen, senin için yüz rekat nafile namaz kılmandan daha hayırlıdır. Ve din ilminden bir bölüm öğrenmen, senin için bin rekat nafile namaz kılmandan daha hayırlıdır.
Bu büyük hayrı, din ilmini öğrenmeyi kaçırma, özellikle bu faziletli ayda!
Daha sonra dünyevî işine gidersen salih bir niyette bulunmayı ihmal etme ki sevap kazanasın ve amellerin boşa gitmesin. Çalışırken Allâh’tan kork! Yalan söyleme ve yaratılmışların en hayırlısı ve Allâh-u Teâlâ’ın en sevgili kulu, Efendimiz Muḥammed’in ﷺ şu sözüne uyanlardan ol:

الصيامُ جُنَّةٌ فإذَا صامَ أحدُكُمْ فلا يَرفُثْ ولا يَجْهَلْ وإِنِ امْرُؤٌ قاتَلَهُ أو شاتَمَهُ فليَقُلْ إِنِّي صَائِمٌ إِنِّي صَائمٌ اﻫ

Manası: Oruç, bir kalkandır. Sizden biriniz oruçlu iken kötü söz söylemesin, başkasıyla kavga etmesin, şayet birisi ona çatıp sataşır veya söverse “Ben oruçluyum, ben oruçluyum” desin. (İmam Mâlik, El-Muvatta’)
İşte bu, Rasûlullâh’ın emrettiği ahlaktır. Güzel ahlak üzerinde kalın. Ramadân ayında cennet kapıları açılır, cehennem kapıları kapanır ve büyük şeytanlar zincire vurulur. Oruçlu olmak başkalarına sövmek için özür değildir. Öyleyse oruçlu olduğunu bahane ederek insanlara sövmekten, onları azarlamaktan ve onlara lanet etmekten sakın! Ey Allâh’ın kulu Allâh’tan kork! Vakitler hayırlı amellerle tatlı olur ve böylece Allâh-u Teâlâ açlık ve susuzluğun birlikte getirdiği zorluğu kolaylaştırır ve vakit çabuk geçer. İkindi namazı için ezan okunduğunda hayır meclisine giderken başkalarını da götür ki sevabın artsın ve ecrin büyüsün. Komşun, arkadaşın veya çocuğunla birlikte, camiye ikindi namazına yetişip güvenilir insanların ağızlarından telakkî yoluyla din ilmini almış kimselerin derslerini dinle! Böylece Allâh’a nasıl itaat edeceğini ve bu dünyada ahiretin için faydalı olan hususları öğrenirsin.
Dersten sonra eve git ve öğrendiklerini ehline öğret! Rasûlullâh ﷺşöyle buyurmuştur:

بَلِّغُوا عَنِّي وَلَوْ ءَايَة اﻫ

Manası: Benden bir ayet bile olsa tebliğ edin. (El-Buhârî ve başkaları)
Eğer eşinin yardıma ihtiyacı var ise bunda çabuk davran! Ona yardımcı ve güler yüzlü ol, güzel bir şekilde hitap et ve onun yükünü güzel sözler ile hafiflet. Rasûlullâh’ın şu sözünü hatırla:

خِيارُكُمْ خِيارُكم لأهلِهِ وأنَا خيرُكم لأهلِه اﻫ

Manası: Sizin en hayırlınız ehline (yani eşine) en hayırlı olanınızdır. Ben ehline karşı en hayırlı olanınızım.
Müslüman kardeşim, fakir komşuna veya tanıdığın başka bir muhtaca yemeğinden ve içeceğinden göndermeyi unutma. Bunu Allâh rızası için yap ki sevaba nail olasın.
İmam Tirmizî Rasûlullâh’ın ﷺşöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:

مَنْ فطَّرَ صائمًا كَانَ لَهُ مِثْلُ أَجْرِهِ غيرَ أنَّهُ لا يَنقُصُ من أجرِ الصائمِ شَيئًا اﻫ

Manası: Kim bir oruçluyu iftar ettirirse, oruçlunun sevabına benzer bir sevap kazanır. Oruçlunun sevabından da hiçbir şey eksilmez.
Bu hadisten maksat, ecrin her yönden birebir aynısı olduğu değildir, çünkü Ramadân ayı orucunu tutan kişi, farz orucunu tutuyor ve ona iftarını yaptıran, nafile bir amel yapmış olur. Nafile, farz ile eşit değildir. Peygamberimiz ﷺ bir hadis-i kudsî’de şöyle buyurmuştur:

قالَ اللهُ عزَّ وجلَّ ومَا تقَرَّبَ إِلَيَّ عَبْدِي بِشَىءٍ أحبَّ إِلَيَّ مِمَّا افْتَرَضْتُ عَلَيْهِ اﻫ

Manası: Allâh-u Teâlâ şöyle buyurmuştur: Kişiyi Allâh rızasına yaklaştıran en faziletli ameller, farzlardır.
Güneşin batımını takip etmen veya takip eden güvenilir bir müezzinin ezanını işitmenle vaktin girdiğinden emin olduğunda, orucu açmak için acele et. Peygamber Efendimiz bir hadis-i şerif’inde şöyle buyurdu;

لا يزالُ الناسُ بخيرٍ ما عجَّلوا الفِطرَ اﻫ

Manası: İnsanların güzel adetlerinden birtanesi de vakit girdikten sonra iftar için acele etmeleridir.
Daha sonra de ki; Allâh’ım senin için oruç tuttum ve senin verdiğin rızık ile orucumu açtım. Susuzluk gitti, boğazlar ıslandı ve İnşê’Allâh ecir hasıl oldu.
Orucunu ise hurma ile aç. Eğer hurma yoksa su ile aç.
İmam Tirmizî Rasûlullâh’ın ﷺ şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:

إذا أَفْطَرَ أَحَدُكُم فَلْيُفطِرْ على تمرٍ فَإِنَّه بَرَكَةٌ فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَليُفطِرْ على ماءٍ فإنَّه طَهُورٌ اﻫ

Manası: Herhangi biriniz iftar etmek istediği zaman orucunu hurma ile açsın. Muhakkak ki hurma berekettir. Hurma bulamazsa su ile iftar etsin. Muhakkak ki su temizdir.
Ardından akşam namazını kıl değerli kardeşim. Daha sonra iftarını tamamladığında himmetle yatsı ve kıyam Ramadân için camiye git. Vaktini ve ömrünü televizyon karşısında bir kanaldan başka bir kanala atlayarak faydasız bir şekilde harcamaktan kaçın.
Teravih namazından sonra yatarken اللهمَّ بِاسمِكَ أموتُ وأحيا (Allâhumme bismike Emûtu ve Eḥyâ) tahsinini söyle ki dinç bir şekilde fecirden önce teheccüt ve Kur’ân kıraatı için kalkabilesin. Sonra sahur yemeğini ye, çünkü İmam Buhârî’nin rivayet ettiği bir hadis-i şerif’te Peygamber Efendimiz ﷺ şöyle buyurmuştur:

فإِنَّ فِي السحورِ بَرَكَة اﻫ

Manası: Muhakkak ki sahurda bereket vardır.
Fecir vakti girmeden niyetini yapmayı unutma. Örneğin “Allâh rızası için bu senenin gelecek günün farz olan Ramadân ayı orucunu iman ederek tutmaya niyet ettim.” diye niyet edebilirsin. Bil ki Müslüman kardeşim, Ramadân’ın her gecesinde, kadir gecesi olma ihtimali vadır. Bunu göz önünde bulundurarak dualarını ve namazlarını her gecede ve özellilkle Ramadân ayının son on gecesinde çoğalt, çünkü kadir gecesindeki ibadet bin aydaki ibadetten daha hayırlıdır.
Ramadân da bolluğu ve çeşitli yemekleri çoğaltmayi terk et. Rasûlullâh ﷺ bazı ashabına şöyle buyurmuştur:

إِيَّاكَ والتَّنَعُّمَ فإِنَّ عبادَ اللهِ ليسُوا بِالْمُتَنَعِّمِينَ اﻫ

Manası: Bolluktan kaçının. Allâh’ın salih kulları bolluk içinde olmazlar.
Sakın ha vaktini günahlar ve boş işlere harcama ve başkalarına da vakitlerini bu şekilde harcamamaları için öğüt ver. Bunların yerine akrabalarını ziyaret et ve sıla-i rahimde bulun, çünkü bunlar ahiret için faydalı olan şeylerdir.
Allâh’ım, Muḥammed Peygamberin ﷺ hürmeti için bize namazı, orucu ve sıla-i rahimi kolaylaştır.
Sizler ve kendim için Allâh’a istiğfar ederim.
İkinci Hutbe
Ḥamd Allâh’adır. O’na ḥamdeder, O’ndan yardım ve bizleri hidayette sabit kılmasını dileriz. O’na şükreder, O’ndan af diler ve O’na tövbe ederiz. Nefislerimizin şerlerinden ve amellerimizin kötülüklerinden Allâh’a sığınırız. Allâh’ın hidayete erdirdiğini kimse saptıramaz ve Allâh’ın saptırdığını da kimse hidayete erdiremez. Allâh’ın Salât ve Selâmı Efendimiz Muḥammed’eﷺ ve diğer Peygamberlere olsun. Allâh mü’minlerin vâlidelerinden, Âl’den ve raşit halifeler Ebû Bekir, Ömer, Osman ve Ali, rehber imamları Ebû Ḥanîfe, Mâlik, eş-Şafiî ve Aḥmed ve sâlih evliyalardan razı olsun.
Sizlere ve kendime her şeye kâdir olan yüce Allâh’a karşı takvalı olmayı tavsiye ederim.
Müslüman kardeşlerim! Şunu da bilin ki, Allâh sizlere büyük bir husus olan O’nun Peygamberine ﷺ salât ve selâm getirmeyi emretmiştir.
Allâh’ım! Efendimiz İbrâhîm’in ve İbrâhîm’in Âl’inin mertebelerini yücelttiğin gibi Peygamber Efendimiz Muḥammed’in ve Muḥammed’in Âl’inin mertebelerini yücelt. Şüphesiz Sen kâmil Kudret ve Rahmet ile vasıflanansın ve övülmeye layıksın.
Allâh’ım! Efendimiz İbrâhîm’e ve İbrâhîm’in Âl’ine bereket verdiğin gibi Peygamber Efendimiz Muḥammed’e ve Muḥammed’in Âl’ine bereket ver. Şüphesiz Sen kâmil Kudret ve Rahmet ile vasıflanansın ve övülmeye layıksın.
Allâh-u Teâlâ şöyle buyurmuştur:

﴿يا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُـوا رَبَّكُـمْ إِنَّ زَلْزَلَةَ السَّاعَةِ شَىْءٌ عَظِيمٌ (1)يَوْمَ تَرَوْنَها تَذْهَلُ كُلُّ مُرْضِعَةٍ عَمَّا أَرْضَعَتْ وَتَضَعُ كُلُّ ذَاتِ حَمْلٍ حَمْلَهَا وتَرَى النَّاسَ سُكارَى وَمَا هُمْ بِسُكَارَى وَلكنَّ عَذَابَ اللهِ شَدِيدٌ(2) ﴾

El-Ḥacc suresi, 1. ve 2. ayetleri
Manası: Ey insanlar! Rabbinize karşı takva sahibi olun! Çünkü kıyamet sarsıntısı çok büyük bir şeydir. Onu gördüğünüz gün, eğer emzikli bir kadın olsaydı emzirdiği çocuğu unuturdu ve eğer gebe bir kadın olsaydı çocuğunu düşürürdü. İnsanları adeta sarhoş bir halde görürsün. Oysa onlar sarhoş değillerdir; fakat Allâh’ın azabı çok şiddetlidir!
Dua:
Allâh’ım Senden dilekte bulunuyoruz dualarımızı kabul eyle. Allâh’ım günahlarımızı ve hatalarımızı bağışla. Allâh’ım! Bize dünyada iyilik ve güzellik, ahirette de iyilik ve güzellik ver. Bizi cehennem azabından koru. Allâh’ım kusurlarımızı, ayıplarımızı setreyle. Âmîn.
Kâmet getir!